Μουσείο, Αρχαιολογικό Δράμας

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Δράμας είναι ένα μικρό μουσείο (Πατριάρχου Διονύσου 2, Δράμα) που καλύπτει χρονολογικά την ανθρώπινη παρουσία στο νομό από τη μέση παλαιολιθική εποχή (50.000 χρόνια πριν από σήμερα) έως τις αρχές του 20ού αι. Η έκθεση των ευρημάτων αναπτύσσεται σε τρεις αίθουσες και στο στεγασμένο αίθριο. Στην πρώτη αίθουσα στεγάζονται τα ευρήματα των προϊστορικών και ιστορικών χρόνων έως το 324 μ.Χ. Τα πρώτα ίχνη ανθρώπινης δραστηριότητας στο νομό Δράμας εντοπίστηκαν σε ένα σπήλαιο στις πηγές του ποταμού Αγγίτη και χρονολογούνται στη Μουστέρια περίοδο, 50.000 χρόνια πριν από σήμερα. Τα ευρήματα αυτά, που θα δείτε σε μια προθήκη της αίθουσας, περιλαμβάνουν οστά ζώων και λίθινα εργαλεία. Τα ευρήματα της νεολιθικής περιόδου προέρχονται από τους οικισμούς των Σιταγρών και του Αρκαδικού Δράμας. Τα νεολιθικά κατάλοιπα παρουσιάζονται συγκεντρωμένα όχι σε προθήκες, αλλά σε ένα ομοίωμα νεολιθικής οικίας, που τραβά την προσοχή του επισκέπτη. Πρόκειται για ένα μικρό ορθογώνιο δωμάτιο, φτιαγμένο από κλαδιά φουντουκιάς και πηλό. Στο κέντρο της οικίας έχει διαμορφωθεί ένας μικρός πήλινος φούρνος με καμαρωτή οροφή. Μέσα στην οικία θα δείτε μεγάλα και μικρά αγγεία και εργαλεία που σχετίζονται με την παραγωγή και την αποθήκευση της τροφής, την υφαντική και την καλαθοπλεκτική των οικισμών, που στήριζαν την οικονομία τους στη γεωργία και στην κτηνοτροφία. Εκτός από τα χρηστικά αντικείμενα, θα δείτε επίσης κοσμήματα και ειδώλια λίθινα και πήλινα. Η εποχή του χαλκού αντιπροσωπεύεται από τα ευρήματα των τάφων που βρέθηκαν στους Ποταμούς και στην Εξοχή. Ανάμεσα σε αυτά θα δείτε αγγεία με εγχάρακτη διακόσμηση και χαρακτηριστικά σχήματα μυκηναϊκών αγγείων, που κατασκευάστηκαν από ντόπια εργαστήρια και αποδεικνύουν τη σχέση της περιοχής με το μυκηναϊκό πολιτισμό. Το ταξίδι στο χρόνο συνεχίζεται με τα αγγεία της γεωμετρικής εποχής, την εισηγμένη αττική κεραμική του 6ου και 5ου αι. π.Χ. και ένα κορινθιακό κιονόκρανο που βρέθηκε στο Καλαμπάκι. Η μαρμάρινη προτομή του Διονύσου, που θα δείτε ανάμεσα στα εκθέματα, βρέθηκε στον αρχαίο οικισμό της Δράμας και μαρτυρεί τη λατρεία του θεού στην περιοχή ήδη από τον 4ο αι. π.Χ. Τα ευρήματα από την εποχή του μακεδονικού βασιλείου είναι περισσότερα και δείχνουν την ακμή της περιοχής από τη στιγμή που ο Φίλιππος Β΄ την συμπεριέλαβε στο Βασίλειο της Μακεδονίας (356 π.Χ.). Ξεχωρίζουν ο θησαυρός των 860 αργυρών νομισμάτων από τάφο στους Ποταμούς, στην πλειοψηφία τους μακεδονικά, και τα χρυσά κτερίσματα από τους μακεδονικούς τάφους που ανακαλύφθηκαν στην πόλη της Δράμας. Η μεγάλη επιτύμβια στήλη που δεσπόζει στην αίθουσα περιγράφει τα λαμπρά κατορθώματα του Ρωμαίου λεγεωνάριου Τιβέριου Κλαύδιου Μάξιμου, επιβεβαιώνοντας τη μαρτυρία ότι στην περιοχή της Δράμας κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους εγκαταστάθηκαν παλαίμαχοι Ρωμαίοι στρατιώτες, στους οποίους παραχωρήθηκε γη ως ανταμοιβή για τα ανδραγαθήματά τους. Από τα ρωμαϊκά χρόνια προέρχεται και ένα χάλκινο αγαλμάτιο του Δία που κρατά κεραυνό και αετό, αλλά και ένας μιλιοδείκτης, στήλη δηλαδή όπου σημειώνεται το μήκος του δρόμου, από την Εγνατία οδό, που αποδεικνύει ότι ο μεγάλος ρωμαϊκός δρόμος περνούσε από την περιοχή της Δράμας. Η δεύτερη αίθουσα του μουσείου περιέχει τα ευρήματα της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου. Αυτή την περίοδο στην περιοχή δεν φαίνεται να είχαν αναπτυχθεί αξιόλογα αστικά κέντρα, και τα ευρήματα είναι κυρίως αρχιτεκτονικά μέλη από ναούς και μονές, που δεν έχουν όλες εντοπιστεί. Ανάμεσά τους μπορείτε να δείτε ένα βυζαντινό θωράκιο τέμπλου, ένα ηλιακό πέτρινο ρολόι από τη Μονή Αγίου Γεωργίου Διασωρίτη στο Παλαιοχώρι, που φέρει χαραγμένη τη χρονολογία 1069, αλλά και κεραμική και νομίσματα των παλαιοχριστιανικών και βυζαντινών χρόνων. Στην είσοδο της τρίτης αίθουσας του μουσείου έχει τοποθετηθεί ένα μαρμάρινο ανάγλυφο από το ναό του Αγίου Γεωργίου του Κριθαρά, που χρονολογείται από το 1870-1880. Στην οροφή της αίθουσας έχει τοποθετηθεί μια πολύ εντυπωσιακή ζωγραφισμένη οροφή από οικία της Δράμας του 1860. Στην αίθουσα αυτή παρουσιάζονται φωτογραφίες που αφηγούνται την ιστορία της Δράμας και των σημαντικότερων αστικών κέντρων του νομού από την αρχή της Τουρκοκρατίας έως το τέλος του 19ου αι. Στο στεγασμένο αίθριο του μουσείου στεγάζεται η συλλογή γλυπτών από τα κλασικά χρόνια έως την Τουρκοκρατία. Εκτός από τα αρχιτεκτονικά γλυπτά και τα επιτύμβια ανάγλυφα, αξίζει να δείτε τα αναθηματικά ανάγλυφα, που πιστοποιούν τη λατρεία του δωδεκάθεου, και ιδιαίτερα του θεού Διονύσου, έως και τα ρωμαϊκά χρόνια. Πολύ σημαντικό είναι και το τμήμα αμφίγραφης στήλης από τη Δράμα που αναφέρει τα έκτακτα μέτρα στρατολόγησης που εφάρμοσε ο Φίλιππος Ε΄ πριν από την τελική αναμέτρηση με τους Ρωμαίους στις Κυνός Κεφαλές το 197 π.Χ. Μερική άποψη αίθουσας του Αρχαιολογικού Δράμας. Άποψη του κτιρίου που στεγάζει το Αρχαιολογικό Μουσείου Δράμας.